Dünya tarihinde büyük ve görkemli bir imparatorluk olarak yer edinen Osmanlı İmparatorluğu, en parlak dönemini geride bırakmış yıkılımak üzereydi. Avrupa’da gelişen sanayi devrimi ile beraber yönetimlerde de yenileşmeler olmaya başladı. Feodal yopluma veda eden bir çok ülkede toplumsal hareketlilikler, karmaşalar yaşanmaktaydı. İlk dünya savaşı olan 1. Dünya savaşında galip gelen ülkeler arasında olmayan Osmanlı, topraklarının çok büyük bir kısmını kaybetmekle kalmayıp yok edilme tehlikesiyle yüz yüze kalmıştı. Başta Mustafa Kemal ve silah arkadaşları olmak üzere, vatanın ve milletin kurtuluşu için çok büyük bir mücadele başlattık. Bu mücadelenin sonunda ülkemiz Cumhuriyet yönetimine kavuşacaktı. 29 Ekim 1923 tarih bu hedefimizin gerçek olduğu tarih oldu.
19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a çıkan Atatürk’ün önderliğinde başlatılan Kurtuluş mücadelesi, çetin savaşlar yapılarak, büyük bedeller ödenilerek kazanıldı. Kazanılan bu savaşta içte ve dıştaki düşmanların yenilgiye uğratılması yeterli değildi. Her karış toprağında şehit kanı olan vatanın yönetiminde milletin söz sahibi olması gerekiyordu. Mustafa Kemal Atatürk’ün tarihi bilgisi, çağı okuyuşu ve öngürüsü askeri yönü kadar yüksekti. Türk milleti için ideal olan yönetim şeklinin ne olduğunu iyi biliyordu. Zaten “Özgürlük ve bağımsızlık benim karakterimdir” diyen bir liderden de tek kişi yönetimi yani meşrutiyeti savunması beklenmezdi. Büyük önder, çok yerde egemenlik kayıtsız şartsız milletin olmalıdır diyordu.
Türkiye Cumhuriyeti’inin kuruluşuna giden yolculuğun başlangıcı Atatürk’ün Samsun’a hareketiyle başladıysa, 23 Nisan 1923 tarihindeki Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kuruluşuyla ivme kazandı. Çünkü artık kararlar milleti temsil eden mebusların oylarıyla alınıyordu.
Tarih 28 Ekim 1922. Atatürk yol arkadaşlarına Cumhuriyet fikrini anlatıyor. İsmet paşa ve arkadaşlarıyla o akşam yeni anayasanın taslağını hazırlıyor. İlk madde, Devletin idaresi Cumhuriyet’tir oluyor. Ertesi gün yani, 29 Ekim 1929 tarihinde ise mecliste görüşme başlıyor. Meclisteki milletvekillerinin tamamı büyük bir coşkuyla ve oy birliğiyle Cumhuriyet’i onaylıyor.
29 Ekim 1923 tarihinde ilan edilen Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’tür. Ulu önder, vatanına ve milletine hizmetini ölünceye kadar sürdürmüşltür. Bize Cumhuriyeti armağan eden başta Atatürk olmak üzer, tüm şehit ve gazilerimizi saygıyla anıyoruz.
Kaynak:
beyazegitim.com/29-ekim-cumhuriyet-bayrami-neden-onemlidir/
mebilgi.com/29-ekim-1923-cumhuriyet-bayrami