Eğitim; bireylerin yaşamlarını sürdürebilmeleri ve toplumda yer edinebilmesi için edinilen bilgi, beceri, anlayış değişikliklerine denir. Eğitim geniş anlamda, insanların toplum standartlarını, inançlarını ve yaşamayı kolaylaştıracak yolların kazanılmasında etkili olan tüm sosyal süreçlerdir.
Kısaca “istenilen davranışı geliştirme ve pekiştirme süreci” olarak da tanımlanabilir.
• Fizik ve sosyal tabiatın insan üzerinde meydana getirdiği tesirlerdir.(Durkheim)
• Kişinin davranış örüntülerini değiştirme sürecidir. (Tyler)
• İnsan davranışlarında bilgi, beceri, anlayış, ilgi, tavır, karakter ve önemli sayılan kişilik nitelikleri yönünden belli değişmeler sağlamak amacıyla yürütülen düzenli bir etkileşimdir. (Yıldırım)
• Bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme sürecidir. (Ertürk)
• İnsanları belli amaçlara göre yetiştirme sürecidir.(Nurettin Fidan)
• İnsan davranışlarında bilgi, beceri, anlayış, ilgi, tavır, karakter ve önemli sayılan kişilik nitelikleri yönünden belli değişmeler sağlamak amacıyla yürütülen düzenli bir etkileşimdir. (Yıldırım).
Yapılan eğitimin başarılı sayılabilmesi için bireylerde kalıcı davranış değişikliği olmalıdır.
Eğitimin Önemi
Eğitim insana belirli konularda bilgi sağlar, değerler sistemini öğretir ve inançlarını etkiler. Bireylerin her açıdan hayata bakışını belirler. En önemlisi ise eğitim, kişinin mesleğini ve toplumdaki statüsünü, ailesine sunacağı olanak ve itibarı belirler.
Fransız filozofu Helvetius “Aldığımız eğitim ne ise o kadar oluruz” demiştir. Gerçekten de insan geçmişte yaşamış ve öğrenmiş olduklarının ürünüdür.
Hemen herkes iyi bir eğitimin önemini kabul eder. İyi eğitim görmemiş insanların önemli bir bölümü, konuşmalarında eğitimin önemli olmadığını söyleseler de, bu kişilerin kendi çocuklarına iyi eğitim imkânları sağlamak ve sunmak için büyük gayret gösterdiklerin bilinir. Romalı filozof Syrus bu konuda şöyle demiştir. “Sadece cahiller eğitimi inkâr eder.”demiştir.
Eğitim Türleri
Eğitim, formal ve informal eğitim olmak üzere iki ye ayrılır.
1- Formal Eğitim: Örgün eğitim olarak ta adlandırılır. Okulda ve eğitim kurumlarında verilen eğitimdir.
Özellikleri:
• Planlı ve programlıdır.
• Kontrollüdür.
• Konusunda uzman olan profesyonelce verilir.
• Öğretim yoluyla gerçekleştirilir.
• Ölçme ve değerlendirme yapılır.
• Okul ya da eğitim merkezlerinde verilir.
Formal eğitim kendi içinde ikiye ayrılır.
Örgün eğitim: Okulda verilen eğitimidir. Konu bütünlüğü içerir, birbirini takip eder. Belirli bir yaş grubundaki bireylere, Milli Eğitimin temel amaçları doğrultusunda okul çatısı altında düzenli olarak yapılan eğitimdir.
Eğitim basamakları birbirinin önkoşuludur ve ve bir zincir oluşturur.
Örgün eğitim basamakları;
• Okul Öncesi Eğitim (72 ay öncesi eğitimi)
• Temel Eğitim (6-14 yaş arası çocukların eğitim ve öğretimi)
• Orta Öğretim (Ortaokul sonrasındaki en az 4 yıllık eğitim)
• Yüksek Öğretim (Orta Öğretim sonucundaki en az 2 yıllık eğitim)
Yaygın Eğitim: Her yaş grubunun katılabileceği ve alabileceği eğitim dir.
Örgün eğitim sistemine hiç girmemiş, bu sistemin herhangi bir basamağından ayrılmış olan ya da örgün eğitime devam edip bir meslek kazanmak isteyen bireylere, kendi ilgi ve gereksinimleri doğrultusunda verilen eğitimdir.
• Halk Eğitim Merkezleri
• Hizmet İçi Eğitimi
• Mesleki Eğitim Merkezleri
• Kamu Kurumları
• STK ‘nca açılan Kurslar
• Özel Kurumlarca (ÖSS ,KPSS vb.) kurslar yaygın eğitim olarak değerlendirilebilir.
İnformal eğitim
İnformal eğitimi; Sistematik bir yapıya sahip olmayıp plansız ve programsız olarak bireylerin yaşantıları boyunca çevre etkileşimlerinden alacakları eğitim olarak tanımlayabiliriz.