Çocuklarda Yatak Islatma Problemi, Nedenleri ve Çözüm Önerileri
Çocuklarda yatak ıslatma konusunda farklı görüş ve bulgular vardır. Yatak ıslatma bir hastalığın belirtisi olabilirken herhangi bir hastalık olmadan da bu durumun yaşanabileceği görülmektedir.
Genel olarak vakalar incelendiğinde rutin olarak yatak ıslatan çocukların yaklaşık sadece % 1’inde altta yatan başka bir durum olduğu tanımlanmıştır.
Bu, yatağı ıslatan çocuğun onu kontrol edebileceği veya bilerek yaptığı anlamına gelmez. Islanan çocuklar tembel, kasıtlı veya itaatsiz değildir. Yatak ıslatma aslında gelişimsel bir konudur.
Yatak Islatma Çeşitleri
Birincil ve ikincil olmak üzere iki tür yatak ıslatma vardır. Birincil yatak ıslatma, erken çocukluk döneminden beri ara vermeden devam eden yatak ıslatma anlamına gelir. Birincil yatak ıslatma özelliğine sahip bir çocuk, gece boyunca genelde ıslak kalır.İkincil yatak ıslatma da ise, en az 6 ay boyunca çocuğun gece genelde kuru kalmasına karşın daha sonra başlayan yatak ıslatmasıdır. Yani altı ay gibi uzun aralıklarla yapılan yatak atlatmasıdır.
Birincil Yatak Islatılmaması Nedenleri Nelerdir? Bunun nedeni, aşağıdakilerden birinin veya birkaçının meydana gelmesiyle kendisini gösterir. Çocuk bütün gece idrar tutamaz. Çocuk mesane doluyken uyanmaz. Çocuk, akşam ve gece saatlerinde büyük miktarda idrar üretir. Çocuğun düzensiz gündüz tuvalet alışkanlıkları vardır. Birçok çocuk idrara çıkma dürtüsünü görmezden gelir ve mümkün olduğunca uzun süre idrara çıkma isteğini reddeder. Ebeveynler genellikle çocukların idrarını tutmak için kullandığı bacak hareketi, yüz gerginliği, çömelme ve kasık tutmaya çalıştıklarına şahit olurlar. İkincil Yatak Islatma Nedenleri Nelerdir? İkincil yatak ıslatmada tıbbi veya duygusal bir sorunun olduğu düşünülebilir. İkincil yatak ıslatma olan çocuğun gündüz ıslanması da olasıdır. İkincil yatak ıslatmasının genel nedenleri arasında şunlar vardır.
İdrar yolu enfeksiyonu: Sonuçta ortaya çıkan mesane tahrişi, idrara çıkma, idrara çıkma zorunluluğu (aciliyet) ve sık idrara çıkma (sıklık) ile ağrı veya tahrişe neden olabilir. Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonları, anatomik bir anormallik gibi başka bir sorunu gösterebilir.
Diyabet: Diyabetli insanlar kanlarında yüksek oranda şeker içerirler. Vücut, şekerden kurtulmaya çalışmak için idrar çıkışını arttırır. Sık sık idrara çıkma zorunluluğu diyabetin sık görülen bir belirtisidir.
Yapısal veya anatomik anormallik: İdrarda yer alan organlarda, kaslarda veya sinirlerde meydana gelen bir anormallik idrar kaçırma veya yatak ıslatma şeklinde ortaya çıkabilecek diğer idrar sorunlarına neden olabilir.
Nörolojik problemler: Sinir sistemindeki anormallikler veya sinir sisteminin zedelenmesi veya hastalığı, idrara çıkmayı kontrol eden hassas nörolojik dengeyi bozabilir.
Duygusal sorunlar: Stresli bir ev hayatı, ebeveynlerin çatışma içinde olduğu bir evde olduğu gibi, bazen çocukların yatağı ıslatmasına neden olur. Okula başlamak, yeni bir bebek veya yeni bir eve taşınmak gibi büyük değişiklikler yatak ıslanmasına neden olabilecek diğer streslerdir. Fiziksel veya cinsel istismara uğrayan çocuklar bazen yatak ıslatmaya başlar.
Yatak Islatma Kalıtsal mı?
Yatağı ıslatan birçok çocuğun ebeveynleri vardır ve yatak ıslatma bu ailelerde de görülmektedir. Bu çocukların çoğu, ebeveynlerinin yatak ıslatmayı bıraktığı yaşta tek başına yatak ıslatmalarını durdurur. Ayrıca, 5 yaş ve üstü çocukların yaklaşık% 15’inin her yıl yatağı ıslatmayı bıraktığını bilinmektedir.
Yatak ıslatan çocuğa nasıl davranmak gerekir?
İçeceklerin alınmasının zamanlaması. Günün erken saatlerinde sıvı alımını artırın ve gün içinde daha sonra azaltın.
Banyo molaları ayarlayın. Çocuğunuzu düzenli bir işeme programına alın (her iki ila üç saatte bir) ve yatmadan hemen önce.
Cesaretlendirici olun. Çocuğunuzu, başarıları sürekli olarak ödüllendirerek ilerleme konusunda iyi hissetmesini sağlayın.
Mesane tahriş edicilerini ortadan kaldırın. Geceleri kafeini (çikolatalı süt ve kakao gibi) eleyerek başlayabilirsiniz. Bu işe yaramazsa, narenciye sularını, suni lezzetleri, boyaları (özellikle kırmızı) ve tatlandırıcıları kesin. Birçok ebeveyn bunların bir çocuğun mesanesini tahriş edebileceğinin farkında değildir.
Aşırı susuzluktan kaçının. Okullar izin verirse, çocuğunuza bir su şişesi verin ki bütün gün düzenli bir şekilde içebilsinler. Bu, okuldan sonra aşırı susuzluğu önler.
Kabızlık bir faktör olup olmadığını düşünün. Rektum mesanenin tam arkasında olduğundan, kabızlıktaki zorluklar kendilerini özellikle geceleri mesane problemi olarak gösterebilir. Bu, yatağı ıslatan çocukların yaklaşık üçte birini etkiler, ancak çocukların kabızlıkla ilgili bilgileri tanımlaması veya paylaşması olası değildir.
Çocukları işemek için uyandırmayın. Geceleri rastgele bir çocuğu uyandırmak ve talep üzerine idrar yapmalarını istemek de doğru değildir. Sadece daha çok uykusuzluğa ve hayal kırıklığına yol açacaktır.
Daha erken bir yatma vakti ayarlayın. Genelde çocuklar derin uyurlar, çünkü yeterince uyumuyorlar.
Özellikle yatmadan önce ekran süresini kısaltın. Uyku hijyeninin iyileştirilmesi zihinlerinin yavaşlamasına yardımcı olabilir, böylece daha iyi uyuyabilirler.
Cezaya başvurmayın. Çocuğunuza kızmak, öğrenmelerine yardımcı olmaz. Sürecin çatışmaya girmeden yönetilmesi önemlidir.