Çanakkale Savaşında Mustafa Kemal Atatürk

Osmanlı Devletinin Savaşa Girmesi

1.Dünya Savaşının 1 Ağustos 1914 yılında başlamasının ertesi günü Osmanlı İmparatorluğu güvenliğinin sağlamak şartıyla tarafsızlığını ilan etmiştir. Ama orduda Alman komutanlara görev verilmesi, İngilizlerden kaçan 2 Alman gemisinin Çanakkale Boğazından geçişine izin verilmesi ve bu gemilerin satın alındığının duyurulması Türklerin Almanya yanında savaşa girecekleri konusundaki düşünceleri kuvvetlendirmiştir. Nitekim 29 Ekim 1914 tarihinde Osmanlı Devleti savaşa dahil olmuştur.

Atatürk’ün Göreve Getirilmesi

Osmanlı Devleti savaşa girdiğinde Kurmay Yarbay Mustafa Kemal Sofya Askeri Ataşesi (Bulgaristan) olarak görev yapmaktaydı. Yarbay Mustafa Kemal Harbiye Nazırı ( bugün Milli Savunma Bakanlığı) Enver Paşa’ya bir mektup yazarak savaşta aktif görev almak istemiş fakat Paşa gerekçe açıklamamasına rağmen bunu kabul etmemiştir. Enver Paşa’nın seferde olduğu zamanda ( Sarıkamış’ta soğuk, kar ve tipi yüzünden 90000 askerin şehit olduğu sefer) yerine vekâlet eden İsmail Hakkı Paşa tarafından 19.Tümen Komutanlığına atanmıştır. 19.Tümen Tekirdağ’da henüz kurulan ve 57.alayla birlikte yedekte bekletilen bir tümendir. Böylece Mustafa Kemal aktif olarak göreve başlamıştır.

Kara Harekâtı Başlıyor

Osmanlı Devleti savaşa katılınca, İngiliz ve Fransız gemileri 2 Kasım 1914 günü boğazdaki tabyalara ateş açarak tahrik etmişler fakat Şubat 2015’e kadar herhangi bir girişimde bulunmamışlardır. Bu arada Mustafa Kemal daha tümeni oluşturamadan 25 Şubat 1915 tarihinde Maydos’a ( bugünkü Eceabat) hareket etmiştir. 18 Mart 1915 günü denizde ağır yenilgi alan düşmanın Gelibolu’ya çıkarma yapacağı düşünülerek 5.ordu kurularak başına Alman General Liman von Sanders getirildi. Alman general çıkarmanın Saros bölgesine yapılacağını düşünürken Mustafa Kemal bölgeyi çok iyi tanıması ve ileri görüşlülüğü sayesinde kara harekâtının Kabatepe ve Seddülbahir bölgelerine yapılacağını savunmuştur. Nitekim ilk harekât 25 Nisan 1915 tarihinde Arıburnu, Conkbayırı ve Anafartalar’a yapılmıştır.

Atatürk Anafartalar Kahramanı

Türk askerinin buradaki direnişi düşmana geçit vermemiştir. Conkbayırı’nda cephanesi biten askerlere süngü ile mücadele etmelerini emreden Mustafa Kemal, Arıburnu’nda o tarihi emri vermiştir: ”Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler ve kumandanlar kaim olabilir.” Bu emirle askerlere cesaret vermiş ve çok büyük bir zafer kazanmıştır. Bu başarılardan sonra kendisine 1 Haziran 1915 tarihinde Albay rütbesi verilmiştir. 9 Ağustos’ta Anafartalar Grup Komutanı olmuştur. 10 Ağustos 1915 tarihinde Anafartalar savaşının yapıldığı sırada bir şarapnel parçası göğsünün sağ tarafına isabet etmiş ve buradaki saat parçalanması sonucu hayatı kurtulmuştur. 17 Ağustos’ta Kireçtepe’de, 21 Ağustos’ta ise ikinci kez Anafartalar’da galibiyet sağlamıştır. Türk askerinin mücadele azmi ve gücü sayesinde Anafartalar’da, Conkbayırı’nda ve Kireçtepe’de zafer kazanılmıştır. Bu savaşlarda yaklaşık 253000 şehit veren Mustafa Kemal önderliğindeki Türk ulusu onurunu hiçbir zaman kaybetmemiştir.

Çanakkale Cephesi Kapanıyor

Anafartalar’dan sonra savaş biraz durulur. Bu sırada Hariciye Nazırı Enver Paşa Çanakkale cephesindeki grupları dolaşır fakat Anafartalar grubuna ve Albay Mustafa Kemal’e uğramaz. Aralarındaki soğukluk tekrar gün yüzüne çıkmıştır. Bunun üzerine Albay Mustafa Kemal ikinci defa istifa etmek istese de kırılan saatini hediye edecek kadar yakın olan 5.Ordu Komutanı General Liman von Sanders buna engel olmuştur. 10 Aralık 1915’te sağlık durumu dolayısıyla Grup komutanlığını Mirliva ( Mareşal) Fevzi Paşa’ya bırakarak 16.Kolordu Komutanı olarak Edirne’ye gitmiştir. Hemen ardından 1916 yılının Ocak ayı başlarında düşmanlar Gelibolu Yarımadası’nı tamamen terk etmeleri üzerine cephe kapanmıştır.

Edirne halkı Çanakkale’deki başarılarından dolayı Albay Mustafa Kemal’i büyük bir coşku ile karşılamıştır. Aynı sebeplerden dolayı ünü oldukça yayılan Mustafa Kemal Türk halkı tarafından Milli Mücadelede de Başkomutan olarak kendisine güvenmiştir.

Kaynak: www.mebilgi.com– Yazıya aktif link verilmeden, kaynak alınamaz!