Bağışıklık Sistemi Nedir ve Nasıl Güçlendirilir?

Bağışıklık nedir, Nasıl Çalışır?

Bağışıklık sistemi, bellek hücreleri olarak bilinen beyaz kan hücresi türlerinde (B- ve T-lenfositleri) yendiği her mikrobun kaydını tutar. Bu, mikropları tekrar vücuda girerse, çoğalmadan ve sizi hasta hissetmeden önce hızlı bir şekilde tanıyabilir ve yok edebilir. Böylece Vücudumuz daha önce yendiği mikroplara karşı bağışıklık kazanmış olur.

Ancak, grip ve soğuk algınlığı gibi bazı enfeksiyonlarla birçok kez mücadele edilmesi gerekir. Çünkü farklı virüs veya aynı tipteki virüsler bu hastalıklara neden olabilir. Bir virüsten soğuk algınlığına veya gribe yakalanmak, diğer virüslere karşı bağışıklık kazandırmaz.

Vücudumuzdaki Bağışıklık Sistemi

Bağışıklık sisteminin ana unsurları şunlardır:

Beyaz kan hücreleri, antikorlar, tamamlayıcı sistem, lenf sistemi, dalak, kemik iliği, timus.

Beyaz kan hücreleri: Beyaz kan hücreleri bağışıklık sisteminizdeki kilit oyunculardır. Kemik iliğinizde yapılırlar ve lenfatik sistemin bir parçasıdır. Beyaz kan hücreleri vücudunuzdaki kan ve dokudan geçer, bakteri, virüs, parazit ve mantar gibi yabancı istilacıları (mikroplar) arar. Onları bulduklarında bir bağışıklık saldırısı başlatırlar. Beyaz kan hücreleri arasında lenfositler (B hücreleri, T hücreleri ve doğal öldürücü hücreler gibi) ve diğer birçok bağışıklık hücresi bulunur.

Antikorlar: Antikorlar vücudun mikroplarla veya ürettikleri toksinlerle (zehirlerle) savaşmasına yardımcı olur. Bunu, mikrop yüzeyinde veya ürettikleri kimyasallarda, mikrop veya toksini yabancı olarak işaret eden antijenler olarak adlandırılan maddeleri tanıyarak yaparlar. Antikorlar daha sonra bu antijenleri yıkım için işaretler. Bu saldırıya katılan birçok hücre, protein ve kimyasal var.

Tamamlayıcı sistem: Kompleman sistemi, eylemleri antikorlar tarafından yapılan işi tamamlayan proteinlerden oluşur.

Lenf sistemi: Lenfatik sistem, vücuttaki hassas tüplerin bir ağıdır.

Lenfatik sistemin ana rolleri şunlardır:

vücuttaki sıvı seviyelerini yönetmek
bakterilere tepki
kanser hücreleriyle mücadele etmek
hastalık veya rahatsızlıklara yol açacak hücre ürünleriyle mücadele etmek
vücudumuzdaki bazı yağları bağırsaktan emerek almak

Lenfatik sistemi oluşturan unsurlar:

mikropları yakalayan lenf düğümleri (lenf bezleri olarak da adlandırılır)
lenf damarları – vücudunuzun dokularını yıkayan ve enfeksiyonla savaşan beyaz kan hücrelerini içeren renksiz sıvı olan lenf taşıyan tüpler
beyaz kan hücreleri (lenfositler).

Mikroplara Karşı Vücudumuzun Savunma Mekanizmaları Nelerdir?

Vücudumuz biz farkında olmasak da mikroplara karşı sürekli bir mücadele içerisindedir. Özellikle dalak, kemik iliği ve timüs bağışıklığımızın güçlenmesinde önemli görevler üstlenmektedir.

Dalak, mikropları gideren ve eski veya hasarlı kırmızı kan hücrelerini yok eden kan filtreleme organıdır. Ayrıca bağışıklık sisteminin hastalıklarla mücadele bileşenlerini (antikorlar ve lenfositler dâhil) yapar.

Kemik iliği, kemiklerinizin içinde bulunan süngerimsi dokudur. Vücudumuzun oksijen taşımak için ihtiyaç duyduğu kırmızı kan hücrelerini, enfeksiyonla savaşmak için kullandığımız beyaz kan hücrelerini ve kan pıhtımıza yardımcı olmak için ihtiyaç duyduğumuz trombositleri üretir. Timus kan içeriğinizi filtreler ve izler. T-lenfositleri denilen beyaz kan hücrelerini üretir

Vücudun Mikroplara Karşı Diğer Savunma Mekanizmaları

Bağışıklık sisteminin yanı sıra, vücudun mikroplara karşı kendini savunmanın başka yolları da vardır. Mesela cildimiz, bakteri öldürücü özelliklere sahip yağı salgılayan su geçirmez bir bariyer görevi yapar. Akciğerlerimiz, akciğerlerdeki mukus (balgam) yabancı partikülleri hapseder ve küçük kıllar (kirpikler) mukozayı yukarı doğru sallar, böylece öksürebiliriz. Sindirim sistemimiz, mukoza astarı antikor içerir ve midedeki asit mikropların çoğunu öldürür. Cilt yağı, tükürük ve gözyaşı gibi vücut sıvıları, enfeksiyon riskini azaltmaya yardımcı olan anti-bakteriyel enzimler içerir.