Arşimet (Archimedes) (MÖ 287-212)
M.Ö. 287 yılında Yunanistan’ın Sicilya Adaların’ın Siracusa bölgesinde doğan Arşimet, babasının astronom Phidias olduğunu kendine ait Sandreckoner adlı kitapta yazmıştır. Hayatıyla ilgili aslında pek fazla bilgi yoktur. Küçük yaşta İskenderiye’de ünlü matematikçi Öklit’in açmış olduğu okulda öğrenim görmüştür. Burada özellikle Samoslu Konon ile bir çok çalışmalarda bulunmuşlar ve daha sonra Konon ve Eratosthenes ile yaptığı yazışmalar kaynak olarak kullanılmak üzere günümüze kadar ulaşacaktır.
O Bir Mucit
Mühendis, Astronom, Fizikçi, Matematikçi ve Filozof olarak bilinen Arşimed, kendi halkı arasında bir mucit olarak bilinirdi. Özellikle Romalılarla yapılan savaşta ağır taşları makaralarla yukarı çıkartıp, mancılık gibi bir sistemle kuşatmadaki gemileri batırmak için kullanılmıştır. Ama Arşimet’in dünya tarafından tanınması Suyun Kaldırma Kuvvetini bulması ile olmuştur. Palanga sistemleri, sonsuz vida, hidrolik vida ve yakan ayna buluşları arasındadır.
Aynı Zamanda Büyük Bir Matematikçi
Pi sayısının değeri, eğri yüzeylerin alanının hesaplanması, kürenin yüzey alanın hesaplanması, daha sonra Newton ve Leibniz’in geliştireceği difiransiyel ve integral hesapları onun matematik alanındaki çalışmalarıdır.
Bana Bir Dayanak Noktası Verin Dünya’yı Yerinden Oynatayım
Fizik biliminin statik ve hidrostatik alanlarına önemli katkıları olan Arşimet, denge alanında birçok çalışma yapar, bir denge noktasının iki tarafına eşit mesafede asılan eşit ağırlıkların dengede olduğunu, eşit olmayan ve farklı mesafede asılan yüklerin ise f1.a=f2.b formülünü sağladığında dengede kalabileceğini ispatlamıştır. Bu prensiple Kral Hierro’nun yaptırdığı bir gemiyi denize indirmiş ve bilim adamlarının hala konuştuğu “Bana bir dayanak noktası verin Dünya’yı yerinden oynatayım” ünlü sözü de bu aşamada söylemiştir.
Buldum, Buldum
Kral Hierro kendisine altından bir taç yaptırır. Ama tacı yapan zanaatkârın altın içine gümüş kattığından şüphelenir. Arşimet’e bunu araştırmasını söyler. Bir hayli düşünen Arşimet, bir gün hamamda yıkanırken tasın su üstünde yüzdüğünü fark eder ve “ Buldum, buldum” diye bağırarak çıplak bir şekilde hamamdan çıkar. Bulduğu ise “ Arşimet prensibi” olarak adlandırılan kanundur. Buna göre belirli ağırlıktaki altın külçesi ve aynı ağırlıkta tacın aynı miktarda su taşırması gerektiğini söylemiş ve Kral Hierro için yapılan tacın saf altın olmadığını ispatlamıştır.
Ölümü ve Mezarı Üzerindeki Şekil
Arşimet’in ölümüyle ilgili birkaç hikâye vardır. Romalıların yaşadığı şehir olan Siracusa’yı almalarının ardından, sokak ortasında yere çizdiği şekillere bakar vaziyette Romalı askerler tarafından bulunmuş, kendine söylenenleri şekillere konsantre olduğu için duymadığı ve askerler tarafından öldürülmüştür. ( M.Ö. 212) Son nefesinde “Şekillerimi bozmayın” dediği rivayet edilir. Mezar taşına silindirin içerisine konulmuş bir küre resmi çizilmiştir. Çünkü ona göre en önemli buluşu silindirin hacmi bilindiği için bu kürenin hacminin hesaplanmasıdır.
Kaynak: www.mebilgi.com– Yazıya aktif link verilmeden, kaynak alınamaz!
bu bilim adamları olmasa biz ne yapacaktık ya.