27 Mart tarihi, 1961 yılından itibaren Uluslararası Tiyatrolar Birliği tarafından Dünya Tiyatrolar günü olarak kutlanmaya başlanmıştır. Her yıl 27 Mart günü, Dünya Tiyatrolar Birliği merkezleri ve dünta çapındaki Tiyatrolar tarafından çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır. Ülkemizde de halk tarafından Tiyatronun sevilmesi ve izleyicisinin artması amacıyla faaliyetlerin yapıldığı 27 Mart tarihinin en önemli etkinliği Dünya çapında başarı kazanmış bir Tiyatro oyuncusu, yönetmeni veya yazarının yazdığı evrensel bildirgedir. İlk 27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü bildirgesi 1962 yılında Fransız Jean Cocteau tarafından yazılmıştır.
27 Mart Dünya Tiyatrolar Gününün Hedefleri
Dünya Tiyatrolar gününde yapılan etkinliklerin temel hedefi tüm dünyada Tiyatroyu tüm özellikleri ile tanıtarak, tiyatronun tüm değerleri hakkında insanları bilgilendirmektir. Tüm dünyada Tiyatro çalışmalarının teşvik edilmesi için, toplumun önde gelenleri ve yöneticileri tarafından tiyatronun sahip olduğu değerin fark edilerek desteklenmesini sağlamaktır. İnsanların Tiyatro ile kendilerini ifade ederek mutlu olmaları ve bunu diğer insanlarla paylaşmaları için de bu gün önemlidir.
Tiyatronun Önemi
İnsanlık tarihinin en eski sanat dallarından olan Tiyatro, bize bizi yine kendimizle anlatamaya çalışır. Hayattan alınan bir kesit olan Tiyatro, izleyiciyi içine alan ve hayatın gerçeklerini ifade edilemeyen anları bize hatırlatan canlı bir sanattır. Toplumun tiyatroya olan ihtiyacını hissettirmek ve tiyatroyu daha geniş kitlelere ulaştırmak için 27 Martta yapılan gösteriler önemli olmuştur.
Edebiyattan beslenen, müziği her an içinde barındıran ve birçok görsel sanatla iç içe olan Tiyatro, yetenek ve eğitimle ortaya çıkar. Özellikle oyuncuların sahnedeki her türlü becerisi, onların izleyici üzerinde bıraktıkları etki, her alandaki yetişmişliklerinin göstergesidir.
Toplumumuzda Tiyatro
Toplumuzun tiyatro ile ilgili açısından geleneksel Türk Tiyatrosu önemlidir. Köy oyunları ve bir takım törenleri oluşturan gösteriler toplumumuzun tiyatroyla ilgili tarihini oluşturmaktadır. Kentleşmeyle birlikte söze dayalı türlerin başında, meddah, kukla, karagöz ve Hacivat, Ortaoyunu yer almaktadır. Geleneksel Türk tiyatrosunu oluşturan bu örnekler genellikle yazılı bir metne dayalı olmayıp doğaçlama ortaya konmuştur.
Çağdaş Türk Tiyatrosu ise 1860 yılında kurulan Gedikpaşa Tiyatrosuna dayanır. İlk yıllarında Güllü Agop tarafından oluşturulan tiyatro topluluğu ile Türk yazarları ve Türk oyunları oluşturulmuştur. Osmanlı Tiyatrosu’nda Namık Kemal, Ahmed Mithat Efendi, Abdülhak Hamid, Recaizade Mahmut Ekrem gibi ünlü şair ve yazarların yapıtları, Ahmed Vefik Paşa’nın Moliere uyarlamaları, Fransız melodram, güldürü ve vodvillerinin çevirileri, kantolar, müzikli oyunlar ve operetler sahnelendi.
Türk oyuncuların eğitimi için bir konservatuvar oluşturulması yolunda ilk adım ise 1914’te Darülbedayi’nin kurulmasıyla atıldı; ilk Türk-Müslüman kadın sanatçı olan Afife Jale’de sahneye ilk kez 1920’de Darülbedayi’de çıktı. Türk yazarların etkilendiği kaynaklar Victor Hugo’nun ,Shakespeare’nin, Moliere’nin oyunlarıyla yabancı melodramlar oldu. Bu bakımdan Türk dram sanatının İbrahim Şinasi’nin yazdığı ve ilk özgün Türk oyunu olan Şair Evlenmesi’yle (1860) başladığı kabul edilir. Bu oyunu, özellikle romantik yurtsever duygularıyla yüklü oyunlar izledi. Bu yapıtlar içinde en ünlüsü Namık Kemal’in Vatan Yahut Silistresi’ydi (1873).
Tiyatroyu Türkiye’de çağdaş bir sanat alanına dönüştürme çalışmalarında ilk büyük emek ünlü tiyatro ve sinema adamı Muhsin Ertuğrul’a aittir. 1927’de, Darülbedayi’nin başına geçen Ertuğrul, yerli yazarları geliştirerek, izleyiciye sunduğu çağdaş çeviri oyunlarla, sahneleme, oyunculuk ve dekor kullanımı ile, yetişmelerine katkıda bulunduğu kadın ve erkek oyuncularla bugünkü Türk tiyatrosunun temellerini attı. Bu gelişmelerin ardından kurulan birçok eğitim kurumu, tiyatrolar ve akademik oluşumlarla günümüz Tiyatrosu için oldukça büyük birikimler ortaya çıkmış oldu.
Kaynak: www.mebilgi.com– Yazıya aktif link verilmeden, kaynak alınamaz!
